2 lutego, 2024
30. raz spotkaliśmy się w Płocku, stolicy polskiej chemii, na jubileuszowym sympozjum z przedstawicielami największej branży polskiej gospodarki.
Jak co roku cała branża żywo dyskutowała o wyzwaniach rynkowych oraz perspektywach na najbliższe lata. Problemów kształtujących przyszłość branży chemicznej jest całe mnóstwo, a nie wszystkie czynniki rynkowe sprzyjają budowaniu optymistycznych scenariuszy. Dekarbonizacja produkcji i dostosowanie procesów do wymogów europejskiego Zielonego Ładu, inwestycje w cyfryzację i nowe technologie, problemy energetyczne, kurczenie się rynków zbytu dla europejskiego rynku czy wyzwania z pozyskiwaniem kompetentnej kadry technicznej – tu tylko przykłady tematów poruszanych podczas konferencji.
Konkurencyjność branży chemicznej
Jak podkreślają eksperci, branża chemiczna bez realnego uszczelnienia granic Unii Europejskiej, może sobie nie poradzić. Na polski i europejski rynek stale napływają tanie i nieekologiczne towary i komponenty, szczególnie z Azji. Tani import w starciu z kosztownymi inwestycjami na redukcję emisyjności, jakim muszą sprostać przedsiębiorstwa, niszczy konkurencyjność rodzimego i europejskiego rynku. Jeśli administracja unijna nie wdroży szybko narzędzi kontrolujących granice wspólnotowe, rynek chemiczny w Europie może doświadczyć poważnego załamania.
Branża chemiczna jest największą i strategiczną gałęzią polskiej gospodarki. Perturbacje na tym rynku mogą silnie oddziaływać na stan całej gospodarki, bo to wiele innych gałęzi przemysłu funkcjonuje na bazie surowców i komponentów wyprodukowanych właśnie przez przemysł chemiczny i petrochemiczny. Branża zatem oczekuje szybkich działań w kierunku kontrolowanego przepływu importu, szczególnie z Chin, a także pełnego odblokowania unijnych środków z KPO.
Produkcja w branży chemicznej wykazuje nadpodaż, a dotychczasowi odbiorcy często wybierają tańsze wschodnie odpowiedniki. Spadek popytu, a do tego wysokie koszty energii oraz wysoka inflacja nie sprzyjają poprawie koniunktury w branży. Wiele dużych zakładów przenosi też swoje oddziały oraz dostawców coraz bliżej głównej fabryki, tym samym skracając łańcuchy dostaw.
Ograniczanie emisyjności zakładów
Trudności chemicznych zakładów to m.in. efekt wysokich kosztów, jakie ponoszą w związku ze zrównoważoną transformacją branży. Unijne wymogi prawne obejmują szereg dyrektyw oraz propozycji zmian, które dotyczą planów ograniczania emisyjności. Cele ukierunkowane na dekarbonizację produkcji skłaniają przedsiębiorstwa, by w znacznie większym stopniu wykorzystać odnawialne źródła energii. Branża jest przy tym podstawowym wytwórcą surowców i komponentów do budowy paneli fotowoltaicznych czy elementów do turbin wiatrowych. Ważne jest też wdrażanie takich technologii, które pozwolą wytwarzać produkty o ograniczonym wpływie na środowisko naturalne oraz zdrowie ludzi.
Jak zaznaczają eksperci, bezpieczna i zrównoważona chemia ma być siłą napędową w dążeniu do zielonej transformacji przemysłu, a Europa, mimo że ponosi dziś wysokie koszty tej zmiany, ma być wyznacznikiem standardów ochrony klimatu i środowiska dla wszystkich uczestników światowego obrotu gospodarczego.
Braki kadrowe w branży chemicznej
Według danych GUS, sektor chemiczny w Polsce tworzy około 300 tysięcy miejsc pracy, co stanowi 11% zatrudnienia w przemyśle ogółem. Jednocześnie branżowcy z obszarów HR podkreślają, że brakuje im wykwalifikowanej kadry technicznej. Średnia długość zatrudnienia w dużych przedsiębiorstwach chemicznych przekracza czasem 20 lat, a nie można nauczyć się w krótkim czasie tego, jak zachowują się instalacje przemysłowe w różnych warunkach funkcjonowania zakładu (warunki atmosferyczne, zmiana procesów technologicznych, etc.).
Dziś przedsiębiorstwa dbają nie tylko o pozyskanie nowej kadry technicznej, ale szczególnie stawiają sobie za cel ochronę doświadczonych ekspertów. To ich wiedza jest dziś dla zakładów ogromną wartością. Ponadto branża poszukuje specjalistów w związku z rozwojem nowych technologii, ale też osób z zupełnie nowymi umiejętnościami, np. menedżerów od wdrażania strategii ESG.
Specjalistyczne czyszczenie przemysłowe
Climbex stale współpracuje z branżą chemiczną i petrochemiczną, gdzie realizuje specjalistyczne usługi czyszczenia przemysłowego.
„Na tego typu wydarzeniach szczególnie podkreślamy rolę naszej działalności w utrzymaniu bezpieczeństwa zakładów przemysłowych” – podkreśla Jarosław Pogoński, menedżer handlowy z obszaru Industrial Cleaning. „Wspieramy przedsiębiorstwa w sytuacjach awaryjnych oraz w codziennym utrzymaniu sprawności instalacji i zachowaniu ciągłości procesów technologicznych. Z branżą chemiczną pracujemy przy planowanych remontach i okresowym czyszczeniu układów procesowych, jak instalacje odsiarczania spalin, instalacje brudnego heksanu czy amoniaku. Na terminalach paliwowych obsługujemy także wielkogabarytowe zbiorniki na ropę naftową. Usługę tę wykonujemy za pomocą automatycznej technologii ATC (Automated Tank Cleaning), gwarantując odzysk pełnowartościowych węglowodorów” – dodaje Pogoński z Climbexu.
Konferencja w liczbach
Jubileuszowa 30. edycja Sympozjum Chemia 2024 to 2 dni dyskusji o strategii i przyszłości polskiego przemysłu chemicznego, 5 paneli tematycznych, debata, 4 miniwywiady i 47 stoisk. Wśród blisko 450 uczestników znaleźli się reprezentanci zakładów chemicznych, dostawców usług i rozwiązań dla branży, jednostek naukowych i organizacji badawczo-rozwojowych.
Zdjęcia: zasoby Climbex Sp. z o.o. / BMP Sp. z o.o. Sp.k.
