Tegoroczna edycja konferencji Bezpieczeństwo Instalacji Przemysłowych, która miała miejsce w dniach 25-26.09. w Szczecinie, poruszała mnóstwo aspektów związanych z funkcjonowaniem i zarządzaniem infrastrukturą krytyczną.
Infrastruktura krytyczna jest podstawą funkcjonowania nie tylko kluczowych gałęzi przemysłu, ale i całego społeczeństwa. Obejmuje zasoby, systemy i usługi, które są niezbędne do zapewnienia sprawności działania państwa oraz bezpieczeństwa ludności. W obliczu współczesnych zagrożeń, jakimi są ataki cybernetyczne, awarie techniczne, klęski żywiołowe czy działania terrorystyczne, zarządzanie infrastrukturą krytyczną nabiera coraz większego znaczenia. Zakłady przemysłowe są głównymi filarami tej infrastruktury. Muszą podejmować proaktywne działania, by zapewnić jej sprawność i ciągłość operacyjną oraz zagwarantować odpowiedni poziom ochrony.
Infrastruktura krytyczna – wyzwania
Zarządzanie infrastrukturą krytyczną w zakładach przemysłowych wymaga holistycznego podejścia, łączącego aspekty techniczne, organizacyjne, prawne i społeczne. Zakłady przemysłowe powinny stale monitorować i oceniać ryzyko związane z działalnością operacyjną oraz zagrożeniami zewnętrznymi. Awaria jednego z kluczowych systemów na infrastrukturze krytycznej może mieć poważne konsekwencje gospodarcze i społeczne. Stąd też niezbędne jest wdrażanie skutecznych mechanizmów zarządzania tym ryzykiem.
Infrastrukturę krytyczną tworzy wiele sektorów gospodarki. Przykładami mogą być elektrownie i energetyczne sieci przesyłowe z obszaru energetyki, koleje, porty i lotniska z obszaru transportu, przemysł wodno-kanalizacyjny, systemy telekomunikacyjne, czy sektor zdrowotny. Zakłady przemysłowe są częścią tej infrastruktury i dostarczają kluczowe produkty lub usługi, które mają ogromny wpływ na codzienne życie społeczeństwa ale też bezpośredni wpływ na inne sektory gospodarki.
W świetle trudnej sytuacji geopolitycznej i gospodarczej oraz coraz częstszych aktów sabotażu czy terroryzmu istotne jest zagwarantowanie bezpieczeństwa energetycznego, bezpiecznej żywności, sprawnych systemów wodociągowych. Nie bez znaczenia pozostają kwestie gospodarki odpadami, szczególnie niebezpiecznymi, czy bezpieczeństwo żywności. Kluczowe jest zatem, aby zakłady przemysłowe miały doskonale opracowane, wdrożone i przetestowane procedury na wypadek zdarzeń zwiększonego ryzyka czy zdarzeń niebezpiecznych.
Wewnętrzny Plan Operacyjno-Ratowniczy
W czasie konferencji poruszono także kwestie dotyczące Wewnętrznego Planu Operacyjno-Ratowniczego. O jego znaczeniu mówili m.in. przedstawiciele z Grupy Azoty Polyolefins S.A. oraz Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej z Warszawy.
Wewnętrzny Plan Operacyjno-Ratowniczy (WPOR) stanowi kluczowy element zarządzania bezpieczeństwem w zakładach przemysłowych o dużym ryzyku wystąpienia awarii. Jest to dokument o fundamentalnym znaczeniu, którego celem jest minimalizacja skutków ewentualnych awarii przemysłowych, a także ochrona ludzi, środowiska i infrastruktury. Zakłady klasyfikowane jako podmioty o zwiększonym lub dużym ryzyku, zgodnie z przepisami Seveso III, muszą opracować, wdrożyć i regularnie aktualizować takie plany, aby zapewnić gotowość na wypadek zdarzeń krytycznych.
Cel wewnętrznego planu operacyjno-ratowniczego
Celem WPOR jest szczegółowe opisanie i wdrożenie procedur i działań, jakie zakład podejmie w przypadku wystąpienia awarii przemysłowej, aby skutecznie przeciwdziałać zagrożeniom oraz zapewnić szybkie i adekwatne reakcje w sytuacjach kryzysowych. Plan ten dotyczy nie tylko samego zakładu przemysłowego ale również całego otoczenia, w jakim funkcjonuje. Plan operacyjno-ratowniczy ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia strat w ludziach, zmniejszenia potencjalnych zniszczeń majątkowych oraz ochrony środowiska przed skutkami emisji niebezpiecznych substancji. Winien zatem przewidywać sposoby informowania mieszkańców, służb ratowniczych i administracji państwowej oraz współpracy z nimi, by możliwie w jak największym stopniu niwelować wszelkie następstwa, wynikające z awarii przemysłowej.
WPOR powinien być dokumentem, który jest regularnie poddawany przeglądom i modyfikacjom, szczególnie w odpowiedzi na nowe dane o ryzykach lub po przeprowadzeniu ćwiczeń kryzysowych. Zakłady o dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej mają obowiązek aktualizować go przynajmniej raz na 3 lata, co wymaga identyfikacji aktualnych ryzyk w zakładzie przemysłowym i otoczeniu oraz przećwiczenia WPOR.
Czyszczenie przemysłowe jako element utrzymania sprawności instalacji przemysłowych
Spółka Climbex specjalizuje się w kompleksowym wsparciu zakładów przemysłowych, oferując szeroki zakres usług, które są kluczowe dla utrzymania i zarządzania infrastrukturą krytyczną. W tym też zakresie prowadziła działania promocyjne i rozmowy z klientami w czasie konferencji.
„Climbex dostarcza rozwiązania w zakresie specjalistycznego czyszczenia, serwisowania oraz remontowania infrastruktury przemysłowej” – mówi Maciej Strzybny, dyrektor handlowy odpowiedzialny za usługi obszaru Industrial Cleaning w spółce Climbex. „Są one nieodzowne dla zapewnienia ciągłości działania i minimalizacji ryzyka awarii. Usługi z wykorzystaniem odpowiednich technologii czyszczenia mogą skutecznie ograniczać zagrożenia, a także poprawiać efektywność techniczną instalacji i urządzeń”.
Doświadczenie spółki Climbex obejmuje również wsparcie w sytuacjach kryzysowych, specjalistyczne prace na terminalach paliwowych, w strefach wybuchowych czy przy czyszczeniu zbiorników zawierających substancje niebezpieczne. Spółka prowadzi też prace serwisowe podczas planowanych przestojów technologicznych. W ten sposób Climbex aktywnie przyczynia się do zapobiegania zakłóceniom w funkcjonowaniu infrastruktury krytycznej oraz utrzymania bezpieczeństwa operacyjnego zakładów.